Gartner’ın 2024 BT Temel Ölçüm Verileri raporuna göre, yazılım harcamalarının %41’i 2023 yılında SaaS (Hizmet Olarak Yazılım) için yapıldı. Bu oran, SaaS’ın hızlı yükselişini gösteriyor; 2019’da %21 olan oran, sadece dört yıl içinde neredeyse iki katına çıktı.
SaaS yazılımları denemek ve satın almak oldukça kolaylaştığı için, uzaktan çalışma döneminde bu yazılımlara olan bağımlılık artış gösterdi. Ancak SaaS uygulamalarının bu hızlı yayılımı, BT ekiplerinin yönetim kapasitesini aşmaya başladı. Bugün birçok işletmenin binlerce SaaS uygulaması var ve çoğu şirketin BT departmanları veya tedarik birimleri tarafından tanınmıyor.
Bu genişlemeyi kontrol altında tutmak, maliyetleri yönetmek ve yinelenen yazılımları en aza indirmek gibi zorluklar, SaaS yönetiminin en önemli önceliklerinden bazıları haline geldi. 2023 yılı Ağustos ayında Snow Yazılım tarafından yapılan bir SaaS anketi de, işletmeler için bu alanın önemine vurgu yapıyor. Müşterilerimizin geri bildirimlerine göre, SaaS harcamalarını ve risklerini yönetmek birçok işletme için en kritik konulardan biri.
Yıllardır SaaS yönetiminde veri istihbaratını desteklemek için bazı yenilikçi adımlar attık. Örneğin, uygulama başlıklarını UNSPC kategorileriyle (Birleşik Milletler Ürün ve Hizmet Sınıflandırması) zenginleştiren Veri İstihbarat Servisi ve SaaS uygulama kullanımını belirleyen tarayıcı eklentisi gibi araçlarımız, işletmelerin gereksiz uygulamaları tanımlamasına yardımcı oldu.
Yapay Zeka Tarafından Oluşturulan Uygulama Açıklamaları
SaaS uygulamalarının tanımlanması ve gereksiz olanların elenmesi, işletmeler için karmaşık bir süreçtir. Müşterilerimiz tarayıcı eklentisini veya SSO (Tek Oturum Açma) yöntemini kullandıklarında, çoğu zaman hiç bilmedikleri, çalışanlar tarafından satın alınmış veya kullanılan onlarca uygulamayı keşfederler.
Bu uygulamaların her birinin işlevini anlamak ve gereksiz olanları elemeye çalışmak büyük bir iş yükü oluşturur. Çoğu yazılım varlık yöneticisi, bu tür uygulamaların ne işe yaradığını öğrenmek için ilk araştırmalarda saatler harcar.
Uygulama Kategorilendirme ve Analizinde Yapay Zeka
Yapay zekanın sağladığı bir diğer büyük kolaylık ise, SaaS uygulamalarının hızlı ve doğru bir şekilde kategorize edilmesidir. Daha önceki süreçlerde, uygulamaları sınıflandırmak ve birbiriyle örtüşen veya aynı işlevi gören uygulamaları belirlemek oldukça zaman alıcıydı. Ancak yapay zeka algoritmalarının desteğiyle, SaaS uygulamaları kısa sürede sınıflandırılıyor ve gereksiz olanlar belirgin hale getiriliyor. Bu özellik, SaaS yönetimini kolaylaştırırken, işletmelerin maliyet kontrolünü de daha etkili bir şekilde sağlamasına yardımcı oluyor.
Örneğin, işletmelerin birden fazla aynı türde SaaS uygulaması kullanması durumunda, yapay zeka bu benzerlikleri analiz ediyor ve fazlalık olanları işaretliyor. Bu analiz sayesinde işletmeler, yalnızca işlevsellik bakımından farklılık sunan veya gerçekten ihtiyaç duyulan uygulamaları tutabiliyor. Bu da maliyetlerin düşmesini ve işletmelerin BT ekosisteminin daha verimli hale gelmesini sağlıyor.
Kullanım Takip ve Raporlama Yeteneği
SaaS uygulamalarının izlenmesi, işletmelerin kaynak kullanımını daha iyi anlaması için oldukça kritik bir adımdır. SaaS araçları kolay erişilebilir olduğu için çalışanların birçoğu, iş gereksinimleri çerçevesinde çeşitli uygulamaları kişisel tercihlerine göre kullanıyor.
Ancak bu durum, aynı işlevi gören uygulamaların birikmesine ve gereksiz lisans maliyetlerine yol açıyor. Yapay zeka destekli takip sistemimiz, hangi uygulamaların yoğun olarak kullanıldığını ve hangilerinin neredeyse hiç kullanılmadığını raporlama yeteneğine sahiptir.
Bu takip sistemi, SaaS yönetiminin en zorlu yanlarından biri olan “Gölge BT” sorununu da hafifletir. Gölge BT, IT departmanlarının bilgisi dışında kullanılan yazılımları ifade eder. Yapay zeka destekli kullanım takibi ile şirketlerin IT ekipleri, hangi uygulamaların lisanslı olarak kullanıldığını ve hangilerinin deneme sürümü veya bireysel satın alma yoluyla edinildiğini öğrenebilir.
SaaS Harcamalarının Optimizasyonu ve Yeniden Dağıtımı
Yapay zekâ, SaaS harcamalarının optimize edilmesine de yardımcı olur. Analitik algoritmalar sayesinde, hangi uygulamaların gerçekten faydalı olduğu ve hangilerinin gereksiz olduğu tespit edilir. Gereksiz uygulamalar belirlenerek ortadan kaldırılırken, ihtiyaç duyulan uygulamalara daha fazla yatırım yapılabilir. Örneğin, aynı kategoride yer alan ancak çok düşük kullanımı olan uygulamaların lisansları iptal edilebilir. Bu sayede bütçe daha etkin bir şekilde dağıtılarak işletme kaynakları daha verimli kullanılmış olur.
Gelecekteki Adımlar ve Yapay Zeka Destekli SaaS Yönetiminin Yolu
Yapay zekanın SaaS yönetimindeki bu etkin kullanımı, gelecekteki dijital altyapılar için de bir yol haritası sunuyor. Şirketler artık SaaS çözümlerini, harcamalarını ve verimliliklerini daha iyi yönetebiliyor. Bu gelişmeler sayesinde SaaS altyapılarının aşırı büyümesi veya karmaşıklığa yol açması engellenmiş oluyor. Özellikle pandemi sonrasındaki dönemde daha da hız kazanan dijital dönüşüm, SaaS yönetimi ve yapay zeka destekli çözümlerle sürdürülebilir hale geliyor.